Kolokwium Akademickie,
uniwersitas, czyli wspólnota mistrzów i uczniów, toorganizowana od 2004 roku impreza naukowa, której ideą jest wzbudzanie u młodych ludzi fascynacji nauką, potrzeby poszukiwania prawdy i dzielenia się refleksjami, a przede wszystkim zachęcanie ich do samodzielnego myślenia, wnioskowania, dostrzegania problemów, do autorefleksji i publicznej prezentacji swoich przemyśleń w formie dialogu z przedstawicielami środowisk akademickich (naukowcami i studentami). Stąd też wymiana myśli pomiędzy mistrzami i uczniami stanowi podstawową formułę Kolokwium. Stała Rada Naukowa i patronaty kilku uczelni regionu i Polski pozwalają na utrzymaniu wysokiego poziomu i koncepcji imprezy, natomiast tematyka dyskursu oraz przygotowywanych przez młodzież referatów jest rokrocznie inna, ale zawsze dotyka zagadnień bliskich uczestnikom, ich generacji, niosąc także ważne wychowawcze przesłanie. Problemy poddawane są pogłębionej analizie, a dzięki udziałowi specjalistów wielu dziedzin ukazane zostały wyróżniki kolejnych pokoleń przełomu XX i XXI wieku. Ilustrują to przykładowe zagadnienia podejmowane w ramach spotkań: Realni czy wirtualni?; Młodzieży portret własny; Kolokwium „ze smakiem”; Od edenu, arkadii przez utopię po cywilizację zabawy.
Najważniejszym zadaniem projektu jest zachęcenie uczniów do samodzielnej refleksji, wieloaspektowego spojrzenia na problemy i zdobycze dzisiejszego świata, na własne w nim miejsce oraz uczenie umiejętności prezentowanie swojego stanowiska z wykorzystaniem profesjonalnych narzędzi, metodologii, języka i słownictwa naukowego. Kolokwia inspirują szczególnie uzdolnioną młodzież do rozwijania talentów i realizacji pasji, poprzez przygotowanie i przedstawianie wystąpień na forum publicznym, bronienie własnych sądów, kształtowanie krytycyzmu oraz umiejętności dyskutowania (argumentowanie) i słuchania innych.
26.11.2024
26 listopada o godz. 11.00 w ramach kolejnego Kolokwium Akademickiego odbył się panel dyskusyjny: „Oblicza sztucznej inteligencji”. Trójgłos w tej sprawie był niezwykle interesujący. Wiedzę i poglądy na temat rozwoju technologii AI oraz szans i zagrożeń dla człowieka, jakie wiążą się z postępem technologicznym, przedstawił specjalista w dziedzinie informatyki prof. dr hab. inż. Dariusz Skibicki - kierownik Katedry Mechaniki i Metod Komputerowych na Wydziale Inżynierii Mechanicznej Politechniki Bydgoskiej. Z kolei spojrzenie humanistów wybrzmiało w wystąpieniach i głosach w dyskusji: doktor nauk humanistycznych Marty Kładź-Kocot- autorki opowiadań i powieści fantasy oraz książek naukowych i artykułów o fantastyce naukowej oraz doktora nauk humanistycznych Marcin Kowalczyka - adiunkta na Wydziale Nauk o Kulturze Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, autora artykułów naukowych i popularnonaukowych traktujących o kulturze współczesnej, mającego w dorobku opowiadania i powieści science fiction. Pytania i opinie wypowiedzieli także bardzo licznie zgromadzeni młodzi ludzie- uczniowie szkół bydgoskich.
Spotkanie uświadomiło wszystkim, że prace nad wykorzystaniem sieci neuronowych i stworzenia sztucznej inteligencji to długa historia, a oficjalny początek istnienia IA to lata czterdzieste ubiegłego stulecia. Jednak przełom w tej dziedzinie nastąpił w latach dziewięćdziesiątych i w roku dwutysięcznym, kiedy sieci neuronowe zaczęły rozpoznawać cechy obrazu. W 2017 powstały sieci neuronowe, które rozumiały ludzką mowę. Szybki rozwój technologiczny w tej dziedzinie, to perspektywa stworzenia w ciągu kilkudziesięciu lat silnego AI, symulującego, że „ czuje „ i rozumie” . Modele językowe sugerują, że rozmawiamy z podmiotem. To każe stawiać pytanie o to, czy sztuczna inteligencja zagraża człowiekowi. Doktor Marcin Kowalczyk jest optymistą. Uważa, że sztuczna inteligencja będzie taka, jaką stworzymy. Odnosząc się do faktu, że można zalgorytmizować język i IA tworzy poezję, stwierdził że nie oznacza to jeszcze, że wyraża prawdziwe uczucia: „Wiersz jest pełen uczuć, nie jest pełen języka, który ma wytworzyć emocje”. Perfekcyjne imitowanie emocji, nie jest jeszcze uczuciem. Do tego potrzebna jest świadomość, podmiotowość. Czy zatem AI osiągnie świadomość- chyba to problem nierozwiązywalny. Niezależne od tego już dzisiaj zagrożeniem jest ogromna ilość danych informacyjnych i niemożność weryfikowania ich, a w konsekwencji pojawia się zagadnienie dezinformacji, zagubienia. Pojawia się zagrożenie dla prawdy - zauważyła dr Marta Kładź-Kocot.
Dyskutanci podjęli kwestię cywilizacyjnego zaniku umiejętności oraz „ bezużyteczności wielu ludzi ze względu na ich specjalności. Odpowiedzią było stwierdzenie, że technologie mogą wspierać nasz rozwój, ale też mogą go hamować. Doktor Marta Kładź-Kocot zauważyła, że poszerzająca się obecność perfekcyjnej sztucznej inteligencji w naszym życiu, zabiera nam „prawo do błędu” i tworzy wizję cyfrowego zniewolenia. Przytoczyła też wiele mówiące słowa Lema: „Człowieczeństwo - to suma naszych niedoskonałości”. Słowem, nie należy lekceważyć możliwych problemów , które rodzi rozwój technologii IA, ale także trzeba doceniać dobrodziejstwa z nim związane. Zarówno technoutopiści jak i technofataliści nie mają w pełni racji, wskazują jedynie na możliwe scenariusze przyszłości, która nie jest jeszcze zdeterminowana. Bez wątpienia istotne, by skutecznie i świadomie korzystać z technologii (np.czat GPT) niezbędne jest najpierw poznanie świata realnego i wiedzy podstawowej, a potem korzystanie z technologii. Natomiast wielu uregulowań wymagają jeszcze moralne, prawne, społeczne i egzystencjalne kwestie związane z zastępowaniem przez AI człowieka w wielu sytuacjach.
12.12.2023
12 grudnia w Pałacu Młodzieży w ramach Kolokwium Akademickiego odbył się panel : „Transhumanizm i sztuczna inteligencja-szansa czy zagrożenie” ? Gośćmi spotkania byli: prof. dr hab. inż. Dariusz Skibicki - kierownik Katedry Mechaniki i Metod Komputerowych na WydzialeInżynierii Mechanicznej Politechniki Bydgoskiej, autor i współautor trzech podręczników akademickich. Jest także inicjatorem i głównym organizatorem mającego piętnastoletnią tradycję ogólnopolskiego konkursu dla uczniów szkół i placówek pozaszkolnych pt. „Wojna robotów miniSUMO”,dr Marta Kładź-Kocot-doktor nauk humanistycznych, autorka powieści fantasy oraz książek naukowych i artykułów o mitach, fantastyce oraz o znanych autorach tych gatunków, a także wielu opowiadań i prac publicystycznych oraz dr Marcin Kowalczyk-doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy autor artykułów naukowych i popularnonaukowych traktujących o kulturze współczesnej. Publikował w Czasie Fantastyki i Nowej Fantastyce, jego opowiadania trafiły też do kilku antologii SF. Ponadto ma w dorobku powieści science fiction. Jest członkiem Rady Programowej Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej.
Spotkanie dotyczyło postępu technologicznego, który rodzi wielkie nadzieje na poprawę ludzkiej egzystencji, na wspaniałe perspektywy rozwoju w wielu dziedzinach ale także budzi liczne obawy. Pełzająca cyfrowa rewolucja jest faktem, nie można jej powstrzymać. Trzeba nauczyć się mądrze z nią żyć i rozumnie korzystać z jej dobrodziejstw, starając się unikać zagrożeń, które niesie . Jest wiele pytań o to, na ile naukowcy panują nad wytworami swoich badań. Przede wszystkim nie wiemy jaka będzie pozycję człowieka wobec sztucznej inteligencji. Czy nie zmarginalizuje go. Czy transhumanizm posłuży udoskonaleniu ludzkiej natury, zapobieganiu chorobom, wyposaży osoby w szczególne zdolności, czy doprowadzi do utraty przez nie tożsamości oraz panowania naukowców nad ludźmi i do instrumentalnego traktowania jednostki. Prowadzący przybliżyli, prowadząc ciekawy dyskurs, z różnych punktów widzenia obszary związane z rozwojem technologii cyfrowej, podjęli także refleksje nad przewidywanymi skutkami - moralnymi, prawnymi i egzystencjalnymi progresu, uwzględniając zarówno aspekt naukowy jak i humanistyczne podejście do zagadnienia. Udało się także włączyć młodzież do dyskusji, gdyż ona przede wszystkim musi mierzyć się z wszechobecną cyfryzacją w ich życiu. Podkreślono role dorosłych- rodziców i nauczycieli w kształtowaniu świadomości na ten temat u dzieci i młodzieży, by młodzi radzili sobie z tą rzeczywistością i nie byli jej ofiarami. Nie zabrakło także rozmowy o czacie GP, młodzież poprosiła o materiały dotyczące poruszanych zagadnień. Cieszy, że uczestnicy dyskusji chcą skorzystać z wiedzy specjalistów, starając się lepiej zrozumieć fenomen wirtualnego świata, który staje się ich światem. Prowadzący spotkanie obiecali przekazać źródła takich informacji. Wszyscy uznali, że warto powrócić do tych kwestii w innych aspektach, gdyż próba zrozumienia otaczającego świata jest podstawą dobrego w nim funkcjonowania.